Van parking naar groenbeleving
Waar vroeger koning auto primeerde op de Grote markt van Gavere, is nu groen de maatstaf. Auto’s kunnen nog steeds passeren en krijgen een strategische plaats, maar de groenbeleving staat centraal. Ook het hellend plein voor het gemeentehuis van Gavere werd stevig aangepakt. Van een klassiek ontwerp ging het naar een meer biodiverse en natuurlijkere invulling.
Wie een avondje uit gepland had rond de markt van Gavere, moest zich vroeger nooit zorgen maken. De ‘oude’ markt was nagenoeg volledig verhard en wandelaars moesten zich tevreden stellen met een klein voetpad. Daar waar een dorpsplein vaak een hotspot is voor ontmoeting en ontspanning, was dit hier absoluut niet het geval. Er werd beslist de omgeving een nieuwe invulling te geven, rekening houdend met het karakter en functionaliteit van de omgeving.
Belangen verenigen
Bij de herinrichting van publieke ruimte moet men op zoek gaan naar het ideale compromis. Een dorpsplein dient flexibel te zijn in gebruik en beleving. De wekelijkse markt, een eventuele kermis of andere events moeten nog steeds kunnen plaatsvinden. Verder moeten de bestaande terrassen van cafés en restaurants kunnen blijven bestaan. Een meer groene invulling kan hier zelfs positieve gevolgen hebben.
Belangrijk was dat het plein terug een ontmoetingsplaats werd, met plaats voor spel en amusement. Maar uiteraard moeten inwoners nog makkelijk tot bij het plein kunnen komen. Enkele fietsenstallingen en parkeerplaatsen bleven dus bestaan. Ook zijn alternatieve parkeerplaatsen voorzien.
Blauw verhaal
Uiteindelijk werd een totaal van ongeveer 1400 m² groenzones voorzien, die zorgen voor buffering van 310 m³ hemelwater. De niveauverschillen op het plein werden zoveel mogelijk uitgevlakt en er werd een zeer comfortabele pleinvloer in Europees graniet voorzien. De voorste dakhelften van de omringende woningen werden aangesloten op de ondergrondse boomplaatsen via infiltratieputten. Verder wordt een deel van het water iets verderop gebufferd in een buffertank en vertraagd geloosd op het afwaartse regenwaterafvoerstelsel.
De bestaande riolering was in zeer slechte staat en moest sowieso vervangen worden. De aanleg van het project was een ideaal moment om alles gelijktijdig uit te voeren. Verder kon een geïntegreerde waterpartij niet ontbreken. Deze krijgt permanent beschikbaar bronwater vanuit de lagergelegen fontein (beschermd monument). Hoewel de markt al sterk vergroend is, en dus al zeer verkoelend werkt, blijft het essentieel dat de inwoners zich op warme dagen extra kunnen verkoelen via waterpartijen.
Groenzones
Voor de groenzones is gekozen voor een uitgebreide combinatie van vaste planten, siergrassen, bloembollen, meerstammige heesters en enkele solitaire bomen. Er wordt gezorgd voor een ruime bloeiboog, zodat vanaf januari tot diep in de herfst steeds voldoende bloei en nectar ter beschikking is voor vlinders, bijen en andere insecten. De bomen zorgen voor voldoende schaduw op warmere dagen. Er werd ook bodemgranulaat toegepast voor extra bufferend vermogen.
Bij het inzetten op infiltratie met afstromend maaiveld was het van groot belang dat gedurende de volledige uitvoeringsperiode de groenzones beschermd worden tegen verdichting en vervuiling. Al deze elementen hebben een invloed op de latere infiltratiefunctie van deze groenvakken.
Burgerparticipatie
De gemeente Gavere wijst erop dat het betrekken van burgers en handelaren van essentieel belang is voor het slagen van een heraanleg. Alle actoren moeten zich gehoord voelen en moeten zich ook effectief goed voelen bij de nieuwe plannen. Uiteraard is het sluiten van compromissen de sleutel tot het uiteindelijke succes.
