"Ook sierteelt ontsnapt niet aan de laagconjunctuur"

Thema van die vergadering was ‘Groen in de stad’, een trend die volgens AVBS opportuniteiten biedt maar in de praktijk nog te weinig gekend is in de sector.

Voorzitter Filip Goossens stak van wal met de economische resultaten van de sector voor 2015. Die liggen in lijn met de voorlopige resultaten die werden voorgesteld tijdens de nazomerontmoeting van Boerenbond. De omzet van de sector daalt immers met 2 procent, een daling die vooral gerealiseerd werd in de boomkwekerij (-5%). De andere poot van de sector, gecategoriseerd als sierplanten, liet daarentegen een lichte stijging in omzet optekenen (+1,3%). Dezelfde trend werd vorig jaar al duidelijk uit de Sierteeltbarometer van AVBS: bloemisterij- en snijbloemenbedrijven vertonen een licht herstel, terwijl de boomkwekerij steeds meer onder druk komt te staan. Tijdens het derde kwartaal van dit jaar bleek uit diezelfde barometer dat ook tuinaannemers het moeilijk hebben. 

In de Sierteeltbarometer verzamelt AVBS sinds 2013 per kwartaal de economische cijfers van haar leden. Dit jaar werd daardoor ook duidelijk dat de marges van de bedrijven steeds meer onder druk komen te staan, omdat kosten niet kunnen worden doorgerekend. Verder lijkt het voor de bedrijven moeilijk hun klantenportefeuille te bewaren of uit te breiden, zeker in de sector bloemisterij en snijbloemen. De sector boomkwekerij vindt iets gemakkelijker nieuwe klanten, maar kent tegelijkertijd ook een hoger klantenverloop. Ondanks deze negatieve tendensen heeft een derde van de sector duidelijk nog vertrouwen in de toekomst. Dat leidt AVBS af uit de investeringen die op stapel staan. Het aantal bedrijven dat zijn investeringen wil uitstellen, is bovendien licht gedaald (1/5 in 2015, 1/3 in 2014). Aan de andere kant is het aantal bedrijven dat wil afbouwen, wel licht gestegen (10% in 2015, 6% in 2014).

De sector sierplanten doet het zoals gezegd iets beter dan vorig jaar. De resultaten binnen de categorie verschillen echter sterk. Bloembol- en -knolbedrijven werden bijvoorbeeld geconfronteerd met licht dalende prijzen (-1 tot 2%) bij een stabiele afzet, terwijl snijbloemenbedrijven aanzienlijk minder produceerden (-11,5%) tegen betere prijzen (+5%). Azaleatelers produceerden eveneens minder (-3%), maar werden tegelijkertijd geconfronteerd met lagere prijzen (-5%). Er werden ook minder potchrysanten (-3%) en perkplanten (-5%) geproduceerd, tegen respectievelijk stabiele en stijgende prijzen (+4,5%). De productie van andere kamerplanten ten slotte, bleef stabiel bij stijgende prijzen (+2%).

Deze cijfers zijn het resultaat van activiteiten op de binnenlandse en buitenlandse markt. Wat de binnenlandse markt betreft, wordt al enkele jaren een daling in het aantal kopers opgemerkt. Vorig jaar kocht slechts 47 procent van de Belgen een levende bloem of plant, ten opzichte van nog 66 procent tien jaar geleden. Daarenboven gaf de Belg eind vorig tot begin dit jaar 6 procent minder uit aan bloemen en planten dan het jaar ervoor – een besteding die stijgt met de leeftijd van de consument.

Vooral dit laatste baart de sector zorgen. Recente marktstudies uit Duitsland en Japan bevestigen immers dat jongeren niet of nauwelijks waarde hechten aan bloemen en planten. “Komt daar nog bij dat bouwkavels kleiner worden en consumenten meer geld uitgeven aan onderhoudsvriendelijke, dode materialen voor hun tuin dan aan bomen, struiken en hagen. Ten slotte is ook het budget van lokale overheden gedaald, waardoor aanbestedingen voor openbaar groen fors zijn teruggelopen. Een evolutie die niet alleen de boomkwekerij maar ook de tuinaanneming raakt”, stelt Goossens.

Wat export betreft, zijn de resultaten niet veel beter. Bloemisterijen maar vooral boomkwekers werden getroffen door de gevolgen van de Ruslandban, evenals door een toenemende druk op traditioneel belangrijke markten zoals Frankrijk en Zuid-Europa en op groeimarkten zoals Oekraïne, Polen, Litouwen en Tsjechië. Wel werd meer geëxporteerd naar Groot-Brittannië, als gevolg van de goedkopere Britse pond. Voorzitter Goossens besluit dat de sector nood heeft aan meer mogelijkheden voor risicospreiding door het openen van nieuwe exportbestemmingen, en beter moet inspelen op de behoeften van jongeren en nieuwe trends zoals Groen in de stad. “Groen in de stad is een trein waar we ons wagonnetje aan moeten koppelen”, stelt hij.

Bron: VILT